DUALNO OBRAZOVANJE U VISOKOM OBRAZOVANJU
Nacrtom zakona je predviđeno da studenti u okviru studija rade najmanje 450 sati (oko 60 dana) godišnje kod poslodavca, a da za svoj rad dobijaju naknadu koja iznosi najmanje 50 odsto zarade zaposlenog koji radi isti ili sličan posao.
Studenti će za rad kod poslodavca dobijati najmanje polovinu zarade zaposlenog koji radi isti ili sličan posao
Na javnoj raspravi nalazi se Nacrt zakona o dualnom modelu studija u visokom obrazovanju.
Nacrtom zakona je predviđeno da studenti u okviru studija rade najmanje 450 sati (oko 60 dana) godišnje kod poslodavca, a da za svoj rad dobijaju naknadu koja iznosi najmanje 50 odsto zarade zaposlenog koji radi isti ili sličan posao.
Rad studenata kod poslodavaca u nacrtu zakona je definisan na isti način kao i rad srednjoškolaca u Zakonu o dualnom obrazovanju – kao “učenje kroz rad”. Budući da prema ovoj definiciji rad studenata nije rad, već učenje, studenti nemaju prava iz radnog odnosa kao što je, između ostalog, uplata doprinosa za penziono i invalidsko osiguranje i mogućnost članstva u sindikatu.
Uspostavljanjem pravnog osnova za realizaciju dualnog modela studija u domaćem sistemu visokog obrazovanja ostvaruje se više ciljeva reforme obrazovnog sistema: povećanje relevantnosti visokog obrazovanja i zapošljivosti svršenih studenata i osavremenjivanje nastavnog procesa kroz saradnju sa privredom i dodir sa savremenim tehnološkim dostignućima, stoji u obrazloženju koje je dalo Ministarstvo prosvete.
Implementacija dualnog modela studija doneće niz koristi za visokoškolske ustanove, poslodavce i student, obrazložilo je u Nacrtu zakona Ministasrtvo prosvete.
Dualni model studija doprineće razvoju istraživanja i inovacija jer manje kompanije često nisu u mogućnosti da formiraju istraživačko-razvojne timove, prvenstveno zbog nedostatka odgovarajućeg kadra – a tu studenti dualnog modela mogu biti spona koja bi kompanijama ukazala na savremena dostignuća, i podstakla saradnju univerziteta i kompanija na realizaciji naučno-istraživačkih projekata.
Formiranjem mreže poslodavaca na visokoškolskoj ustanovi, praktično se formira lokalna ili regionalna mreža kompanija koje se kroz realizaciju dualnog modela međusobno upoznaju, umrežavaju i počinju da razgovaraju o međusobnoj saradnji što može da doprinese regionalnom razvoju.
Pored navedenog, tokom obavljanja učenja kroz rad poslodavci ostvaruju neposredan uvid u znanja i veštine studenata i učestvuju u razvoju njihovih kompetencija, čime poslodavac posredno dobija i bazu kvalitetnih potencijalnih zaposlenih, stoji u obrazloženju Nacrta zakona o dulanom obrazovanju u visokom obrazovanju.
Studenti koji završe studije po dualnom modelu, s obzirom na značajno i relevantno praktično iskustvo značajno povećavaju svoju konkurentnost na tržištu rada i imaće veće šanse za zapošljavanje kod poslodavca kod kojih su obavili učenje kroz rad ali i kod drugih poslodavaca iz iste delatnosti.
Poslodavac je, prema nacrtu, dužan da studentima obezbedi sredstva i opremu za rad, naknadu troškova prevoza i ishrane, kao i osiguranje za slučaj povrede tokom učenja kroz rad.
Takođe, nacrtom zakona je predviđeno da studenti koji obavljaju učenje kroz rad imaju pravo na naknadu od najmanje 50 odsto zarade zaposlenog koji radi na istim ili sličnim poslovima, a da ukoliko poslodavac plaća školarinu studentu može smanjiti naknadu koju mu isplaćuje do visine školarine.
Uslovi koje poslodavac mora da ispuni kako bi mogao da izvodi učenje kroz rad po dualnom modelu su, između ostalog, da obavlja delatnost koja omogućava realizaciju sadržaja iz studijskog programa, da raspolaže prostorom i sredstvima za rad u skladu sa studijskim programom, da nad poslodavcem nije otvoren stečajni postupak ili da nije pokrenut postupak likvidacije.
Prema ovom nacrtu, registar ugovora o dualnom modelu (ugovore koje zaključuju poslodavci i visokoškolske ustanove) vodi Privredna komora Srbije kao povereni posao.
Dualno obrazovanje je uvedeno u prosvetni sistem u Srbiji prvi put 2017. godine donošenjem Zakona o dualnom obrazovanju koji je omogućio da srednjoškolci rade kod poslodavca u okviru nastavnog programa.
Foto: Pixabay
