Dijamantska istorija Zrenjanina
Deo istorije Zrenjanina kao istorija jedne od najznačajnijih regionalnih kompanija, Fabrike ulja “Dijamant” a povodom 85 godina postojanja i rada, može se videti do kraja oktobra u Narodnom muzeju u Zrenjaninu, na izložbi pod nazivom „Dijamant: Hvala Vam za decenije poverenja“.
Autor izložbe i pratećeg kataloga je Dejan Vorgić, kustos – istoričar umetnosti zrenjaninskog muzeja. On je na ovom projektu radio sa stručnim saradnicima iz kompanije Dijamant.
Na izložbi se kroz probrane artefakte može sagledati kako je izgledao razvoj jednog od lidera u prehrambenoj industriji ne samo Srbije, nekadašnje Jugoslavije nego i regiona.
Kako je izgledao razvojni put fabrike koja je prve godine rada proizvela samo 2.000 tona jestivog ulјa a nepunih šezdeset godina kasnije je ostvarila rekordnu proizvodnju od 56.344 tone rafinisanog ulјa.
I kako je sve počelo?
Preteča današnjeg “Dijamanta” osnovana je 1938. godine pod nazivom Akcionarsko društvo Fabrika ulja „Beograd“. U uljari je zaposleno 90 radnika a kapaciteti fabrike bili su proizvodnja od 6 tona ulja dnevno i prerada 25 tona suncokreta.
Iz Beograda je sedište preseljeno u Zrenjanin 1941. godine a posle nacionalizacije, 1946, počinje da posluje pod nazivom Fabrika ulja “2. oktobar”.
Deset godina kasnije počinje izgradnja magacina za uljanu sačmu, industrijskih koloseka, magacina za jestivo ulje, sačmare a 1957. počinje sa radom fabrika biljnih masti.
I sve nekako u skladu sa desetogodišnjim planovima razvoja, 1966. stiže rekord. Te je godine proizvedeno 20.630 tona jestivog ulja, čime je zrenjaninska uljara svrstana u sam vrh jugoslovenskih proizvođača.
Ulje “Dijamant” pojavljuje se na tržištu 1959. godine. Čuveni margarin “Dobro jutro”, u saradnji sa Kolinskom, proizveden je 1980. godine a prvi majonez sa trake je sišao 1988.
Nekoliko decenija, uljara je poslovala kao članica Industrijsko prehrambenog kombinata “Servo Mihalj” a od sredine 2005. Dijamant posluje u okviru koncerna Agrokor.
Ime “Dijamant”pojavljuje se prvi put 1971. godine, kada se zrenjaninska uljara, u skladu sa tadašnjim propisima, registruje kao Radna organizacija Industrija ulja „Zrenjanin“ sa OOUR-ima „Dijamant“, „Bima“, „Uljara“ i Radnom zajednicom.
Samo “Dijamant” uljara postaje 90-tih godina prošlog veka.
Tokom svog postojanja zrenjaninska uljara je za svoje proizvode osvojila gotovo 450 nagrada na domaćim i inostranim sajmovima, manifestacijama i smotrama.
„Fabrika je u toku svog postojanja dugog 85 godina ostavila neizbrisiv trag u industriji grada i okoline. Imajući u vidu ovaj aktuelni jubilej, ali i niz manjih, kao što je pristupanje ulјare Industrijskom polјoprivrednom kombinatu „Servo Mihalј“ (1963), obaveza i zadovolјstvo Narodnog muzeja Zrenjanin i „čuvara industrijskog nasleđa“, kompanije “Dijamant”, bila je da predstavi istorijat rada fabrike, kao i predmete koji svedoče o njenoj bogatoj prošlosti“, objasnili su organizatori izložbe.
Eksponate na izložbenoj postavci čine različita ambalažna pakovanja, reklamni materijali i brošure, istorijski dokumenti, fotografije, radna odela, maketa i drugo. Sve to prate vizuelno definisani panoi i video materijal.
