“ŠEHEREZADA” SVEDOK VEKOVA I PREDUZETNIŠTVA
U nekoliko nastavaka na stranicama platforme Virtuelni inkubator ispričana je priča o razvoju zanatstva u Velikom Bečkereku, Petrovgradu i Zrenjaninu.
U nekoliko nastavaka na stranicama platforme Virtuelni inkubator ispričana je priča o razvoju zanatstva u Velikom Bečkereku, Petrovgradu i Zrenjaninu.
Ne samo što su udarili temelje preduzetništva u gradu na Begeju nego su poznate zanatlije i trgovci ostavili tragove u graditeljskom nasleđu grada u kom su živeli i stvarali.
Gotovo sve što se u Zrenjaninu nalazi pod zaštitom države kao kulturno dobro, nekada su bili poslovni i stambeni objekti najuglednijih stanovnika grada.
Jedna od najlepših građevina u Zrenjaninu je čuvena „Šeherezada“, zgrada u glavnoj gradskoj ulici. Za, na sreću, dugovečan život ove lepe i nadasve neobične građevine vezane su dve preduzetničke porodice: Helmbold i Tuner.
„Šeherezada“ je podignuta 1900. godine. Naručio ju je, kako pišu istoričari Zavoda za zaštitu spomenika kulture, zlatar Karlo Helmbold, Nemac protestantske veroispovesti. Projektovao je, kako se smatra, čuveni arhitekta toga doba, Ištvan Bart.
Građena u neomavarskom stilu, sa fasadom koja se preliva u 10 boja, vrlo brzo zgrada je nazvana „Šeherezada“. Tako je znaju Zrenjaninci i danas, a tako se zove i u svim turističkim vodičima, s obzirom da je jedna od najlepših i najzanimljivijih zgrada u Zrenjaninu.
Od 1924. do 1945. godine zgrada je bila u vlasništvu još jedne ugledne zrenjaninske preduzetničke porodice, porodice Tuner.
Tuneri su bili poznati kamenoresci. Prva kamenorezačka radionica u vlasništvu ove porodice spominje se davne 1884. godine. Osnivač radionice je bio Alojz Tuner, a nasledili su ga sinovi Teodosije i Teodor. Porodica je u Veliki Bečkerek stigla iz Beča, odnosno Budimpešte.
Teodosije je bio tako veliki majstor kamenorezačkog zanata i tako veliki umetnik stvaranja u kamenu, da se njegovih ruku dela nalaze i na Trgu heroja u Budimpešti a Tuneri su tvorci i glavnog mermernog oltara u kateličkoj katedrali u Zrenjaninu.
Iako je zgrada oduzeta 1945. godine, kamenorezačka radionica Tuner i nakon Drugog svetskog rata nastavila je sa radom i bila sinonim kvalitetnog, časnog i poštenog rada.
Na sreću, prepoznajući kakvo graditeljsko blago ima, država i grad su u dva navrata uložili sredstva u restauraciju zgrade, tako da je ona danas, nakon više od jednog veka od kada je sagrađena, i dalje jedna od najlepših građevina ne samo u Zrenjaninu nego i u Vojvodini.
Ostala da svedoči o vremenu kada su preduzetnici u gradu na Begeju bili najugledniji članovi zajednice.
