INFORMATIVNI TEKST U VEZI SA MUZIČKIM DINAROM

Osnov za plaćanje naknade je imovinsko prava autora koji ima pravo na ekonomsko iskorišćavanje svog dela, kao i dela koje je nastalo preradom njegovog dela. Za svako iskorišćavanje autorskog dela od strane drugog lica autoru pripada naknada. Autoru i proizvođaču fonograma, koji je strano lice, priznaju se prava predviđena ovim zakonom na osnovu međunarodnog ugovora koji je ratifikovala Republika Srbija, ili na osnovu uzajamnosti između Republike Srbije i zemlje kojoj on pripada.

Osnov za plaćanje naknade je imovinsko prava autora koji ima pravo na ekonomsko iskorišćavanje svog dela, kao i dela koje je nastalo preradom njegovog dela. Za svako iskorišćavanje autorskog dela od strane drugog lica autoru pripada naknada. Autoru i proizvođaču fonograma, koji je strano lice, priznaju se prava predviđena ovim zakonom na osnovu međunarodnog ugovora koji je ratifikovala Republika Srbija, ili na osnovu uzajamnosti između Republike Srbije i zemlje kojoj on pripada.

Autorsko i srodna prava kolektivno se ostvaruju preko organizacije za kolektivno ostvarivanje tih prava – za ovaj slučaj to su SOKOJ za autore i OFPS za fonograme.

Jedinstvene tarife za ostvarivanje prava određuju se sporazumom u pisanoj formi između organizacije proizvođača fonograma i organizacije interpretatora s jedne strane, i reprezentativnog udruženja korisnika s druge strane. Jedinstvenu tarifu objavljuju u “Službenom glasniku Republike Srbije”.

Obavljanje delatnosti, a kojom se vrši javno saopštavanje muzičkih dela, stvara osnov za isplatu naknade, kao samostalna naknada autora muzičkih dela i objedinjena, jedinstvena naknada interpretatora i proizvođača fonograma za javno saopštavanje interpretacija i fonograma.

Pravo proizvođača fonograma – za svoj fonogram, proizvođač fonograma ima imovinska prava u skladu sa zakonom o Autorskim pravima.

Fonogram je snimak zvuka, odnosno niza zvukova na nosaču zvuka. Snimak zvuka je fiksiranje zvukova na nosač sa kojeg se oni mogu slušati, umnožiti ili saopštiti putem nekog uređaja.

Proizvođač fonograma ima isključivo pravo da drugome zabrani ili dozvoli:

1) umnožavanje svog fonograma u bilo kom obliku i na bilo koji način
2) davanje u zakup primeraka fonograma;
3) interaktivno činjenje dostupnim javnosti žičnim ili bežičnim putem svog fonograma

Proizvođač izdatog fonograma ima pravo na naknadu za:

1) emitovanje i reemitovanje fonograma;
2) javno saopštavanje fonograma;
3) javno saopštavanje fonograma koji se emituje.

Pravo na naknadu iz stava 1. ovog člana proizvođač fonograma može ostvariti samo preko organizacije za kolektivno ostvarivanje autorskog i srodnih prava.

Naknada se naplaćuju od korisnika u vidu jedinstvene naknade.

Naplatu jedinstvene naknade vrši jedna organizacija, određena ugovorom zaključenim između organizacije interpretatora i organizacije proizvođača fonograma.

Organizacija proizvođača fonograma i organizacija interpretatora dužne su da zajednički odrede tarife naknada.

Najviši iznos naknade na mesečnom nivou u tarifi za javno saopštavanje muzičkih dela, interpretacije i fonograma, ne može da bude veći od:

1/12 minimalne zarade u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa, za korisnike čije su komercijalne poslovne prostorije površine do 50 metara kvadratnih

1/10 minimalne zarade u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa za korisnike čije su komercijalne poslovne prostorije površine veće od 50 do 100 metara kvadratnih

1/8 minimalne zarade u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa za korisnike čije su komercijalne poslovne prostorije površine od 100 do 150 metara kvadratnih

1/6 minimalne zarade u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa za korisnike čije su komercijalne poslovne prostorije površine od 150 do 200 metara kvadratnih

a za korisnike sa poslovnim prostorijama od 200 do 300 metara kvadratnih ne može biti veća od 1/3 minimalne zarade u Republici Srbiji, s tim što se kao osnov za utvrđivanje naknade na mesečnom nivou u tekućoj kalendarskoj godini uzima iznos minimalne zarade, bez poreza i doprinosa u decembru mesecu prethodne kalendarske godine.

Za svakih dodatnih 100 metara kvadratnih preko 300 metara kvadratnih, naknada se uvećava za maksimalno 1/10 minimalne zarade u Republici Srbiji bez poreza i doprinosa.

Pri određivanju kvadrature komercijalnih poslovnih prostorija iz stava 1. ovog člana isključivo se računa prostor koji korisnik koristi za prijem gostiju, potrošača i naručilaca usluga, a ne računaju se pomoćne prostorije za rad osoblja korisnika, skladišnii sanitarni prostor.

ZAŠTITA AUTORSKOG I SRODNIH PRAVA

Povredu prava predstavlja iskorišćavanje bilo kog predmeta zaštite uz upotrebu neovlašćeno umnoženih primeraka tog predmeta zaštite, odnosno na osnovu neovlašćene emisije

Tarifa se može naći na internetu – PRIMER:

Restorani, kafane, kafići i slični objekti

Naknada se plaća mesečno i obračunava prema kapacitetu broju stolica/posetilaca, računajući raspoloživ broj stolica, odnosno pun kapacitet i to:

1. za izvođenje do 10 dana mesečno – 6 bodova po stolici/ po posetiocu
2. za izvođenje preko 10 dana mesečno – 8 bodova po stolici/ po posetiocu.
 
Korisnik je dužan da dostavi popis izvedenih dela do 15. u mesecu za prethodni mesec. Ukoliko se pored živog izvođenja, koriste i uređaji za reprodukciju muzike, naknada se uvećava za 2 boda po stolici/posetiocu.
 
Naknada po osnovu organizacije zabavnih priredbi (svadbe, promocije, proslave, modne revije i sl.), maturske večeri, proslave Nove godine i drugih muzičkih manifestacija, obračunava se i plaća posebno.

Vrednost boda iznosi 11,00 dinara, bez PDV.

U zavisnosti od regiona u kome se nalazi sedište korisnika, na iznose autorske naknade izražene u paušalu, primenjuje se sledeći koeficijenti:

– za region Vojvodine
 0,90

Kafići, kafe-barovi i sl.

Naknada se obračunava i plaća mesečno, prema kapacitetu – broju stolica/posetilaca i to u visini od 10 bodova
Vrednost boda iznosi 11,00 din, bez PDV.

NAJČEŠĆE PITANJE – Plaćam Sokoju, da li sam u obavezi i da plaćam OFPS?
Ukoliko u svom objektu nemate živu muziku, već muziku koristite sa nekog od nosača zvuka, tzv mehaničku muziku, u obavezi ste da plaćate i jednoj i drugoj organizaciji. Sokoj štiti pravo autora muzike, dok OFPS štiti srodno pravo, pravo muzičkih izdavača.

IZVOD IZ TARIFE:

Repertoar Sokoja (u daljem tekstu: repertoar) čine muzička dela:
1. domaćih autora i nosilaca autorskih prava, članova Sokoja, koji su ugovorom ustupili svoja prava Sokoju, na osnovu člana 153. Zakona o autorskim i srodnim pravima;
2. domaćih autora i nosilaca autorskih prava, članova Sokoja, čija prava Sokoj štiti na osnovu člana 180. Zakona o autorskom i srodnim pravima;
3. stranih autora i nosilaca autorskih prava, čija prava Sokoj štiti na osnovu člana 186. Zakona o autorskom i srodnim pravima.
Za korišćenje repertoara korisnik je dužan da:
pribavi dozvolu Sokoja zaključivanjem ugovora o neisključivom ustupanju prava korišćenja muzičkog repertoara;
dostavi sve relevantne podatke za utvrđivanje visine naknade;
dostavi podatke o korišćenim muzičkim delima koji sadrže pun naziv muzičkog dela, ime autora i koautora, kao i trajanje izvođenja i
plati autorsku naknadu u roku od osam dana od dana prijema računa.
Korišćenje repertoara bez dozvole Sokoja, smatra se neovlašćenim i predstavlja privredni prestup i prekršaj iz čl. 215. i 216. Zakona o autorskom i srodnim pravima odnosno krivično delo iz člana 199. Krivičnog zakonika Republike Srbije.

Svako korišćenje repertoara obavezuje korisnika da plati autorsku naknadu i ispuni druge obaveze propisane zakonom i ovom tarifom, nezavisno da li je zaključio ugovor sa Sokojem.
 
Korisnik je dužan da prijavi Sokoju svako korišćenje muzike, u pismenoj formi, putem redovne ili elektronske pošte ili korišćenjem obrasca na sajtu Sokoja, u roku od 15 dana od početka korišćenja.
Ukoliko korisnik ne prijavi korišćenje u predviđenom roku, ovlašćeni zastupnik Sokoja utvrdiće korišćenje i elemente relevantne za obračun autorske naknade.
Ovlašćeni zastupnik Sokoja dužan je da o tome sačini odgovarajući zapisnik.

U slučaju kada korisnik ne dostavi relevantne podatke za utvrđivanje osnovice u predviđenom roku, Sokoj će naknadu odrediti u akontacionom iznosu, a prema visini koju je utvrdio i obračunava drugom korisniku čiji su način korišćenja, ekonomska snaga i drugi relevantni kriterijumi uporedivi.
Ukoliko se radi o korisniku odnosno korišćenju koje nije moguće uporediti, naknada će se utvrditi u paušalnom iznosu prema podacima kojima Sokoj raspolaže.
 
Solidarno odgovaraju za plaćanje naknade vlasnik, držalac, zakupac prostora u kome se iskorišćavaju muzička dela i organizator.

SUDSKI POSTUPCI

Nadležnost je propisana zakonom i sudi Privredni sud u Beogradu.
Osnov za suđenje predstavlja zapisnik koji sačinjava ovlašćeni predstavnik SOKOJ-a ili OFPS-a.
Mehanizam za tužioce je u potpunosti razrađen i samo izuzetno se može doći do toga da osporavanje zahteva može da dovede do povoljnog ishoda.

Izvor: Advokatska kancelarija Matić